1 Koningen 20:23 en 28

Zo’n opmerking zou heel goed passen in onze geloofsbeleving. Neem de bergen. Wat kunnen ze ons fascineren, soms ook ontroeren en zelfs religieuze vervoering brengen: God is groot en machtig, Hij is een God der bergen.

Dat klinkt natuurlijk fantastisch. Alleen… onze worden uit 1 Koningen 20 zijn deze keer niet afkomstig van door bergtoppen geïnspireerde gelovigen, maar van … heidenen!

Dat maakt toch wel nieuwsgierig. Heeft er een ommekeer plaatsgevonden in het leven van een aantal Syrische heidenen? Is er iets gaan groeien van een godsbesef, zo’n aarzelend begin, weet u wel? Nog niet zo’n omlijnd geloof, maar toch al een stap gezet?
Was het maar waar!

Om u te helpen… onze tekst is geen vrome zinspreuk, maar komt voort uit een heidens gedachtenpatroon. Een patroon dat ook vandaag de dag nog springlevend is.

U moet namelijk weten dat de Syriërs in een eerder treffen met Israël volledig in de pan zijn gehakt. Nou, daar moet natuurlijk een oorzaak voor zijn!
Tussen de krijsheren is er dan ook overleg op het hoogste niveau met als conclusie: Jahwe, de God van Israël is een berggod. Zijn specialiteit: vechten in de bergen.

We zin eruit! Hun eerdere verlies komt voort uit een religieuze misrekening. De zwakke plek van Israëls God is duidelijk de vlakte. Zoek Hem op in de vlakke polders, laat het daar tot een treffen komen met Israël en de zaak is snel bekeken.

Zo hebben dus, naast hun eigen zee- en landgoden, nu ook Jahwe gerangschikt onder de goden. Hij is een van de velen geworden. Ondergebracht in de categorie berggoden.
Een patroon van heidens denken dat wordt toegepast op de God van Isreal. Als je goed kijkt die je dat ook in en om je heen.
Dan is God één van de velen en moet Hij toch vooral passen in onze schema’s van denkpatronen. God die er moet zijn als bergen ons omringen, als het ons tegenzit, als we er zelf niet uitkomen en het ene verlies na het andere moeten incasseren.
En oh wee, als God ons dan niet helpt, dan is Hij een God die zich op de vlakte houdt, zich niet bemoeit met onze zaken. De profeet moet optreden.

Deze heidense naïviteit moet aan de kaak worden gesteld. Hier past een protest. God is geen projectie, geen product van platvloerse denkbeelden, maar Hij is de enige en de unieke God. De schepper die zich niet en nooit laat vangen in Zijn schepping. We moeten God ook niet zoeken in de wereld of proberen met onze begrippen Hem te doorgronden. Immers, een God die je begrijpt is geen God. Het hoeft ook helemaal niet. Hij heeft zich immers bekendgemaakt.
De bijbel neemt ons mee van de ene berg naar de anderen. De Bijbelse bergen zijn niet aan te slepen. Allemaal hoogtepunten in de heilsgeschiedenis met maar één doel: je brengen aan de voeten van die ene berg: Golgotha. Daar waar God in Christus heeft overwonnen, Zich in Zijn hart laat kijken, Zich openbaart aan mensen zoals wij.

En daarom… God is een God van de bergen.

Theo den Braaker