‘Neem, eet, dit is Mijn lichaam’
(Matth. 26: 26c)

Wat houdt het Avondmaal in?
Het Avondmaal is naar haar wezen feitelijk niets anders dan de zojuist genoemde woorden van Christus: ‘Neemt, eet…enz.. Alsof Hij wilde zeggen: ‘Zie, zondige en veroordelenswaardige mens, uit zuivere en om niet geschonken liefde, waarmee Ik u liefheb, volgens de wil van de Vader der barmhartigheid, beloof Ik u met deze woorden, vóór al uw verdienste en begeerte, de vergeving van al uw zonden en het eeuwige leven. En opdat u van de waarachtigheid van deze Mijn onherroepelijke belofte toch maar volkomen zeker zult zijn, zal Ik Mijn lichaam geven en Mijn bloed laten vergieten. Het doel van die dood is deze belofte te bevestigen en zowel brood en wijn u na te laten als teken van en gedachtenis aan diezelfde belofte. Zo vaak u die bij herhaling zult gebruiken, moet u aan Mij gedenken en Mijn liefde jegens u en Mijn mildheid verkondigen en prijzen en Mij daarvoor danken’.

Hoe vieren wij waardig Avondmaal?
Uit deze dingen merkt u op dat tot het op waardige wijze het Avondmaal vieren, niets anders vereist is dan het geloof waarmee u in goed vertrouwen op deze belofte steunt, Christus in Zijn woorden acht waarachtig te zijn en er niet aan twijfelt dat u deze geweldige grote goederen geschonken zijn. Op dit geloof zal dan terstond als vanzelf de zoetste toegenegenheid van het hart volgen, waardoor de geest van de mens (dat is: de liefde, door de Heilige Geest, in geloofseenheid met Christus hem geschonken) in de ruimte gezet en op Hem geworpen wordt, zodat hij naar Christus heengetrokken wordt als naar een zo mild en goedertieren erflater en hij een door en door veranderd en vernieuwd mens wordt. Want wie zou niet intens huilen, ja zelfs van vreugde in Christus bijna buiten zichzelf zijn, als hij met een geloof dat niet twijfelt mag verzekerd zijn dat deze onschatbaar rijke belofte van Christus hem geldt? Hoe zal hij zo’n weldoener niet terug-liefhebben die aan een onwaardige mens en die geheel andere dingen verdiend heeft, zo’n rijkdom en deze eeuwige erfenis in voorkomende liefde aanbiedt, toezegt en schenkt?

Voor wie is het Avondmaal?
Wij stellen vast voor wie het Avondmaal gereed ligt, voor wie zij bedoeld is en wie waardig is er aan deel te nemen. Dat zijn dan namelijk alléén zij, die een bedroefd, verslagen, ontrust, ontsteld en onzeker geweten hebben. Want, omdat het woord van de goddelijke belofte in dit sacrament vergeving van zonden aanbiedt kan een ieder rustig toetreden die door het geknaag en de prikkel van zijn zonden wordt gepijnigd. Immers dit testament van Christus is een geheel uniek medicijn voor de schuld van verleden, tegenwoordige en toekomstige zonden. Als u maar met een geloof dat niet twijfelt Hem aanhangt en gelooft dat u geheel gratis dat zal gegeven worden, waarvan de woorden van het sacrament een loflied zingen! Wanneer u niet gelooft, dan zult u uw geweten nergens en nooit, door geen werken of een u bijveren tot vrede kunnen brengen. Immers alleen het geloof is vrede voor het geweten; het ongeloof echter alleen de verontrusting ervan.
Uit: Maarten Luther, De Babylonische gevangenschap van de kerk
Bewerking: M. Klaassen

Ds. M. Klaassen