Spreken over God – I

op30 november is er een gemeenteavond voor alle vier de wijken van onze gemeente. Zie de mededelingen van de Algemene Kerkenraad. In vier meditaties willen wij u een samenvatting geven van de brochure die onze Synode heeft gepresenteerd: Spreken over God.
Dit opdat u mee kunt leven en denken over dit enorm belangrijke onderwerp. Als u de vier meditaties bewaart, heeft u een samenvatting van dit boekje dat die avond centraal zal staan.
Er zijn vier hoofdstukken: 1. Hoe kunnen wij iets over God zeggen? 2. Spreken over God in persoonlijke taal (ds. Klaassen). 3. Ervaring van God en gemis aan ervaring van God (ds. vd Veen) en tenslotte wordt het 4e hoofdstuk samengevat door ds. Tanghé: Belijdend spreken over God.

1. Hoe kunnen wij iets over God zeggen?
Het eerste inleidende hoofdstuk stelt zichzelf de vraag: hoe kunnen wij iets over God zeggen? Het is verrassend, stelt de Synode, dat er steeds over God gesproken blijft. Volgens de zgn. secularisatiethese zou de behoefte aan religie en geloof, naarmate de mensen steeds meer zelf het heft in handen neemt, vanzelf afsterven. Niets is minder waar. Mensen blijven zoeken en mensen blijven vragen stellen. Wel wordt steeds meer gevraagd: ‘hoe weet jij dat?’ Wat en hoe antwoorden wij dan. Het is goed om te beseffen dat wij niet bij nul beginnen. Vanaf Pinksteren en door vele eeuwen heen zijn door God gezegende mensen van geloof bezig woorden te zoeken. Er is (al eeuwenlang) een christelijke gemeenschap waar niet alleen gesproken wordt over God, maar ook geleefd wordt met God.
Zo ontstond er een levende traditie die steeds weer op nieuwe mensen wordt overgedragen. Daarom spreken telkens opnieuw mensen over God.
In ons spreken over God is de Bijbel het bronboek.
Het is het ‘woordenboek’ van God. Het vertelt het grote verhaal van een paradijs dat verloren is gegaan. Het is het verhaal van de pelgrimstocht van de mensheid, op weg naar de stad van God. Dát grote verhaal wordt weerspiegeld in een mozaïek van verhalen, geschiedenissen, gedichten, visioenen, wetten, Evangeliën en spreuken. Uit deze bron is geput en gedronken, de eeuwen door. Dit boek wordt nog steeds gelezen. Het wordt aangereikt aan elke nieuwe generatie met de aanbeveling: Neem en lees!
Het is geen gemakkelijk boek en het heeft weerbarstige kanten. Maar dat neemt niet weg dat dit boek woorden van en over God in deze wereld heeft ingebracht.
Het is begonnen met Abraham en Sara. God heeft voor Israël gekozen en Israël gedragen, zoals een moeder haar kind. Deze geschiedenis is uitgelopen op Jezus Christus.
Juist ook Jezus heeft gesproken over God. Voor velen zijn het onvergetelijke woorden. Ze zijn zo diep dat we er niet over uitgedacht raken. Tegelijk zijn ze zo eenvoudig dat gewone mensen ze begrijpen.
Jezus ging met ons de lange weg, tot in de dood – de dood aan het kruis. Zo heeft God zichzelf ter sprake gebracht. Het stemloze lam spreekt de taal van de liefde uit God die alles nieuw maakt.
Kortom: spreken over God is een weerslag van God die zichzelf ter sprake brengt.
God openbaart Zichzelf.
Maar naast het spreken over God en het spreken van God is er nog een derde, namelijk het spreken tot God.
God is aanspreekbaar en binnen de biddende gemeenschap horen wij van God. Wij kunnen in gewone mensenwoorden iets tegen Hem zeggen. Ons hart voor Hem uitstorten.
Hoe vaak gebeurt het niet: je begint met spreken en het eindigt in luisteren.

ds. A.H. Groen