‘Wanneer jullie vasten (…)’ Matteüs 6: 16

Het is al lang geleden dat velen noodgedwongen ‘een boterham met tevredenheid’ moesten eten. Wanneer er geen beleg op brood is, is vasten de enige optie. Afgezien van arme Nederlanders, die soms gebruik moeten maken van de voedselbank, hoeft het merendeel van onze bevolking niet op deze manier te vasten. Ook de katholieke traditie om na de carnavalsdagen te vasten wordt door slechts weinigen volgehouden. Vasten is – ik zeg het ook voor mijzelf – in onmin en onbruik geraakt.

Toch vraagt Jezus wel aan zijn leerlingen om te vasten. Nu de komende week de vastentijd aanbreekt, is het goed om te bedenken wat dat is. Vasten is niet hetzelfde als een hongerstaking of een dieet. Maar wat is vasten dan wel?

Vasten is een manier om het gebed te bekrachtigen waarin we God vragen om een bijzondere zegen. Door te vasten tijdens een periode van intens gebed is het mogelijk om aan te geven dat het menens is. Als we op deze manier vasten kan het zelfs tot gevolg hebben dat God van gedachten verandert. Ik denk aan het vasten van de inwoners van Ninevé. Toen Jona in Ninevé preekte dat de stad zou worden omgekeerd, riepen de bewoners van de stad een vasten uit, waarna de Here God besloot om de stad niet om te keren. Daarmee hangt tegelijkertijd samen dat vasten een teken van berouw en verootmoediging voor God is.

Vasten is ook een manier om Gods leiding te zoeken. In het boek Handelingen horen we soms hoe de gemeente bidt en vast om op deze manier de weg van de Here God met de gemeente te zoeken.

Vasten is verder een vorm van zelfdiscipline. Zoals je ter voorbereiding van een belangrijke wedstrijd traint, is vasten ook een soort training. Vasten betekent niet altijd onthouding van voedsel, maar kan ook betekenen: afstand doen van andere dingen waaraan we vastzitten. Ons menselijke verlangen is te vaak gericht op het luisteren naar muziek, het kijken naar televisie, internet en sociale media en het beoefenen van sport. Door te vasten richten we ons verlangen op God.

Niet in het minst geeft vasten de mogelijkheid om te delen met mensen, die het minder goed hebben. Door af te zien van voedsel of andere materiële zaken besef je dat zovelen in onze wereld met minder moeten leven. Wij mogen met hen delen van onze overvloed.

Wanneer we vasten moet het gebeuren op een goede manier. Vasten moet niet op een opzichtige manier gebeuren. Ook hier gaat het, net als bij het bidden en het geven om de verborgenheid. Het is dan ook verkeerd om op een wettische manier te vasten. Het gaat erom dat we vasten uit liefde voor onze God.

Wat laten we de komende weken staan zodat we onszelf beter op de Here God

kunnen richten?