Egocentrisch
‘We moeten over ons eigen ego heen springen’. Dit waren woorden die oppositieleider Geert Wilders sprak direct na de val van het kabinet. Hij wilde geen blokkade meer opwerpen voor de persoon van Mark Rutte als er een nieuw kabinet gevormd moet worden. Dit eventuele springen is inmiddels al niet meer nodig. De premier heeft zijn afscheid uit de politiek aan het begin van het tweede Kamerdebat afgelopen maandag aangekondigd.

De woorden over het ‘ego’ bleven bij mij haken. In de politiek, en trouwens ook daarbuiten, spelen ego’s vaak een grote rol. Wilders zelf kan er wat dit betreft ook wat van. Rutte leek de schijn op zich te laden dat dit bij hem eveneens een rol speelde.

Er is in het landsbestuur een nieuw speelveld gekomen. Zeker waar Wopke Hoekstra en misschien ook wel Sigrid Kaag het veld ruimen. Zouden hun opvolgers minder last hebben van hun ego’s? Cynici zullen het betwijfelen. Toch zijn er wel kansen voor een nieuwe bestuurscultuur waarin dit minder dan voorheen een rol zal spelen. Wat zou het mooi zijn als men in de toekomst uit zou zijn op méér samenwerking waar ook het ongelijk durven bekennen bij hoort. Het zou immers zomaar kunnen zijn dat anderen ook iets hebben wat hout snijdt. Je ziet zelf best wel eens wat over het hoofd.

Je ziet soms mensen over het hoofd.

Je degradeert mensen soms tot nummers. De slachtoffers van de toeslagenaffaire kunnen er van meepraten. Groningers voelen zich als mensen opgeofferd aan geldelijk gewin. Aan het verhaal van concrete vluchtelingen wordt nogal eens voorbijgegaan, waardoor zij zich louter als behorend tot een bepaald aantal voelen gedegradeerd.

Om hieraan het hoofd te bieden is meer nodig dan een nieuwe bestuurscultuur. Er dient een heroriëntering plaats te vinden. Vooral is een houding van dienstbaarheid nodig. Dit is bij uitstek, wat de naam al zegt, de ‘ministeriële verantwoordelijkheid’. Het woord ‘minister’ betekent namelijk niet ‘mini-ster’ maar miníster, dienaar willen zijn.

Van oudsher wordt een minister dan ook ‘dienaar van de kroon’ genoemd. Wat mij betreft zou het ‘dienaar van de Kroon’ moeten zijn. Dienaren van de Koning (Romeinen 13: 4). Laten alle volken hem dienstbaar zijn (Psalm 72: 11).

De overheid heeft een roeping.

Die beperkt zich niet tot wat goed is voor Nederland. Het is veel breder.

In Psalm 72 wordt dit prachtig verwoord:

Hij zal bevrijden wie arm is en om hulp roept,

wie zwak is en geen helper heeft.

Hij ontfermt zich over weerlozen en armen,

wie arm is, redt hij het leven.

Hij verlost hen van onderdrukking en geweld,

hun bloed is kostbaar in zijn ogen.

Als dit het streven is, dan behoort egocentrisme, laat staan egotripperij, laat staan egoïsme tot het verleden. Dan is hiervoor theocentrisme in de plaats gekomen. Dit is heilzaam voor de mensen. En dus ook voor Nederland.

De wending van egocentrisme naar theocentrisme zal niet vanzelf gaan.

Dit beseft de psalmist. Hij roept dan ook op tot het zonder ophouden voor deze dienaren te bidden. De apostel Paulus sluit zich hierbij aan (1 Timoteüs 2: 2): ‘Bid voor alle koningen en gezagsdragers, opdat we rustig en ongestoord kunnen leven, in alle vroomheid en waardigheid’.

Het aantal christenen in de politiek wordt schaarser. De christelijke politiek heeft in ons land steeds minder aanhang. Zouden politieke partijen, zouden christenen niet meer aan herbronning moeten gaan doen? Laten we hen steunen door onze handen te vouwen en het van de Koning, aan wie alle macht gegeven is in hemel en op aarde (Mattheüs 28: 18), verwachten.