Licht uit het Oosten

Afgelopen zondag was het Pasen in Oekraïne en in Rusland. Trouwens in de hele oosterse wereld. Kennelijk viert niet de hele christenheid Pasen op één dag. Hoe is dat zo gekomen? Hoe staat de meerderheid van de Oekraïners met wie we nu veel te maken hebben in het geloof? Is er onderscheid? Hoe zit het eigenlijk met iconen? Vele vragen.
Het leek me mooi als er wat helderheid in zou komen. Daarom ontstond bij mij het idee een deskundige te hulp te roepen. Die is gevonden in Heleen Murre-van den Berg, professor aan de Radboud Universiteit van Nijmegen, en een internationaal vermaard kenner van de Oosterse Orthodoxie. Zij schreef een instructieve brochure, uitgegeven door de Willem de Zwijgerstichting, waarin deze vragen helder worden beantwoord.
De eerste twee hoofdstukken laten zien dat het palet aan Orthodoxe kerken meer dan de Rooms-katholieke Kerk en de kerken van de Reformatie wortelen in de Vroege Kerk zelf. Door onderdrukking is deze kerkgroep over de hele wereld verspreid geraakt. Vaak is de kerk bij uitstek de plek waar mensen met dezelfde achtergrond elkaar ontmoeten. Tegelijk passen de kerken zich aan de nieuwe omstandigheden aan, ook vanwege toetreders uit de nieuwe gebieden.
Een instructief hoofdstuk met een overzicht van parochies van Oosters- en Oriëntaals-Orthodoxe Kerken maakt dit concreet voor Nederland.
Twee slothoofdstukken over de liturgie en theologie laten zien wat de traditionele vormen van deze kerken inhouden. Er is aandacht voor Schriftlezing en prediking. Tegelijk valt op hoezeer geur, zang, beeld en rituele handelingen zorgen voor een allesomvattende beleving van de verering van God die verrassend aansluit bij de hedendaagse behoefte aan lichamelijkheid, ook in het geloof. Waar missionarissen Orthodoxe christenen in het verleden vooral als naamchristenen zagen, blijken veel vormen er bij nader inzien vooral op gericht daadwerkelijk in verbondenheid met Christus te leven. Verschillen en overeenkomsten met de Westerse kerken komen aan bod. Daarbij reikt de brochure literatuur en mogelijke gespreksonderwerpen aan met broeders en zusters uit deze kerken. Wie wel eens een Oosters- of Oriëntaalse kerkdienst zou willen bezoeken, vindt hier een prima begin.
Ds. G.J. Mink heeft een aantal exemplaren op voorraad. Geïnteresseerden (en wie is dit momenteel niet?) kunnen voor € 5,00 deze brochure die 72 pagina’s telt verkrijgen. Ook via de website van de Stichting is dit mogelijk.