‘Omvolken’
In de hoorzittingen van de nieuwe bewindspersonen en in het kamerdebat (nu ja…) na de regeringsverklaring werd uitgebreid aandacht besteed aan het begrip ‘omvolken’. Sterk was de aandrang om dit woord niet te gebruiken en als het al door bepaalde personen gebruikt was, hiervan afstand te nemen. Toen dit trouwens door een van de ministers gedaan werd, was het in de ogen van sommigen nog niet goed, want ze zou ongeloofwaardig zijn. Zo kom je in een gesprek natuurlijk geen sikkepit verder.
Door enkele gemeenteleden werd ik benaderd met de vraag of over het begrip ‘omvolken’ ook iets vanuit bijbels perspectief te zeggen zou kunnen zijn. Ik heb de handschoen opgepakt en wil enkele aantekeningen proberen te maken.

Spraakverwarring en verspreiding
God heeft diverse volken doen ontstaan. Waarom? Om zo hoogmoedige pogingen van de kant van de mens om tot Hem op te klimmen de kop in te drukken. Zo kwam het na de torenbouw van Babel tot verspreiding van de mensheid. De Babylonische spraakverwarring. Men kon elkaar niet langer verstaan en bereiken. Dat zien we in en buiten de Tweede Kamer trouwens nog steeds gestalte krijgen.
Zo werden de volken verspreid en elk kreeg zijn eigen gebied toegewezen.

Cultuurstrijd
Nu wordt in hedendaagse beschouwingen vaak onzorgvuldig met begrippen omgegaan. Elk volk heeft dan zo zijn eigen religie. Dat was zeker in oudtestamentische tijden het geval. Maar nu is dit niet zo. De dominante godsdienst is in vele landen dezelfde. Nu loop ik trouwens zelf ook iets te hard van stapel. Want Nederland is zo christelijk niet. Evenmin zijn dit de ons omringende landen. Europese landen zijn wel historisch gestempeld door het christelijk geloof. Er is ook sprake van een gemeenschappelijke cultuur. Als nu hierbij het begrip ‘omvolken’ wordt gebruikt, heeft dit veelal tot achtergrond, niet dat iemand met een Duitse nationaliteit in Nederland komt wonen, maar dat een moslim naar Nederland komt. Het gaat dan niet zozeer om dreiging van vermenging van Nederlanders met anderelanders, maar om ongewenste beïnvloeding van de christelijke cultuur door de islamitische cultuur.

Kerk met kleur
De dreiging door immigratie overspoeld te worden met al of niet praktiserende moslims doet tekort aan de vele christenen die in Nederland hun toevlucht zoeken. In een stad als Amsterdam bidden op zondag meer christenen in andere talen dan het Nederlands. Als je in onze hoofdstad op zondag iemand naar de kerk ziet gaan, is de kans groot dat het een immigrant is, eerste of tweede generatie. De kerk zou er in Nederland slechter voorstaan als we christenen van elders niet hadden verwelkomd. De Kerk staat er gekleurd op. Wat een zegen!

Israël en de volken

De bijbel kent slechts twee groepen mensen. De ene is Israël, de andere omvat ‘de volken’, allemaal op één hoop gegooid. Deze bijbelse lijn nuanceert dus vanuit een breder perspectief de zaak enorm. Als we dan ook nog bedenken dat het idee van de natiestaat zoals wij die kennen pas bij het Congres van Wenen, zo’n tweehonderd jaar geleden, zich heeft doorgezet, moet ons dit tot wat voorzichtigheid manen. Nederland bestaat ook zo lang nog niet. Lang waren het de Zeven Verenigde Nederlanden, provincies die soms ook weinig met elkaar hadden. Ja, wat is Nederland eigenlijk? Wat heeft een Drent gemeen met een Hollander, een Zeeuw met een Limburger, een Sliedrechter met…?

Besmette termen

Sommige termen zijn misschien op zich nog niet zo erg. Maar ze kunnen historisch beladen zijn. Als wij het bijvoorbeeld hebben over de veiligheidsdienst, zouden ze in Duitsland kunnen spreken over de Sicherheitsdienst. Dat doet niemand, omdat dit woord, afgekort tot SD, door het Naziverleden besmet geraakt is. Daarom heet het nu bij onze naburen: Bundesverfassungsschutz.
Zo moeten we de term ‘omvolken’ ook maar niet gebruiken, want hiervan krijg je dezelfde vieze smaak in de mond. Nog afgezien van de inhoudelijke vragen die je er dus bij kunt stellen.