Een peiling van het Nederlands Dagblad met de vraag ‘wat is uw favoriete of meest geliefde psalm’ heeft twee ‘winnaars’ opgeleverd: Psalm 121 en Psalm 42.
De online enquête – in het kader van de Maand van de Bijbel – gaf twee mogelijkheden om een keus te maken.
Op de vraag naar de meest geliefde psalm uit de Bijbel werd Psalm 121 het vaakst genoemd, gevolgd door 139 en 23. Daarna werd gevraagd naar de favoriete gezongen psalm; daarbij eindigde Psalm 42 bovenaan, met 84 en 68 op de tweede en derde plaats. Ruim vijfhonderd respondenten vulden de vragenlijst in. De uitkomst gaf een brede verscheidenheid te zien. Bijna twee derde van de 150 psalmen werd minstens één keer genoemd.
Voor de deelnemers betekenen de psalmen veel. In de toelichtingen die zij geven, noemen ze vaak bijzondere momenten of fasen uit het leven waarbij een bepaalde psalm van betekenis was of is. Ook beschrijven mensen hoe een psalm hun geloofsleven steunt of er richting aan geeft.
In de psalmen vinden mensen vooral bemoediging, troost en hoop. ‘Het valt op dat psalmen houvast geven in moeilijke tijden’, stelde liturgiewetenschapper en musicus Hanna Rijken, na het zien van de antwoorden. ‘Mensen putten er hoop en moed uit, op momenten dat ze dat nodig hebben. Je ziet dus dat zingen niet alleen iets is van expressie, van het uiten van je blijdschap of lofprijzing. Je zingt de troost en het houvast van het geloof jezelf ook in.’
Dat is een kostbare waarneming. Je zingt niet alleen uit wat je op het moment van zingen beleeft. Je zingt ook naar binnen waarmee je een enorm kapitaal verwerft, waarop je bij gelegenheid een beroep kunt doen. Omdat in het psalmboek alle hoogte en dieptepunten van het leven voorbijkomen, het hier verwoorde levensecht is, en bovendien door God zelf geijkt is (en dat zijn gezangen en liederen, hoe mooi en waardevol ook, slechts in afgeleide zin), is het belangrijk ook de woorden van de psalmen je toe te eigenen.
Ik ben nog steeds dankbaar vanaf de eerste klas van de lagere school psalmversjes geleerd te hebben. En mijn vrouw Gisela en ik hebben de laatste tijd de gewoonte elke morgen een psalm te lezen met een mogelijke toepassing op ons leven vandaag. Heel verrijkend. Vaak verrassend en raak. En dat raakt een mens…!
Ds. G.J. Mink