Het valt me op dat de discussie over het zogenoemde ‘voltooid leven’ in onze volstrekt doorgeslagen individualistische cultuur zich afspeelt in de herfst. Iedereen die met pastoraal werk te maken heeft, of gewoon met mensen bewogen is, weet dat als de blaadjes gaan vallen een aantal mensen het moeilijk krijgt. Ook veel ouderen zien vaak op tegen de winter. Een periode waarin ze vaker ziek zijn. En zegt het spreekwoord niet: ‘Kom ik door maartje, dan leef ik nog een jaartje’.

Die volkswijsheid is overigens gestoeld op feiten. Uit onderzoek blijkt dat er relatief meer begrafenissen in januari en februari zijn. In maart neemt dat af. Dus ik begrijp het wel dat deze discussie nu start. Maar ik ben er vóór in mei nog eens te kijken hoe het er dan met dat doodsverlangen voor staat. Ook op andere terreinen doet minister Schippers gevaarlijke uitspraken. Op een ander podium pleitte ze voor de afschaffing van het bijzonder onderwijs. Het religieus onderwijs vindt ze een inbreuk op de vrijheid van kinderen om uit te kunnen groeien tot een individu. Gelukkig kwam theoloog Erik Borgman hiertegen krachtig in verzet. Volgens Borgman zitten hier twee suggesties in waar we absoluut tegen in het verweer moeten komen. Ten eerste dat religie en onvrijheid bondgenoten zijn en ten tweede dat seculier worden betekent dat je een grote stap vooruit maakt.

Het evangelie is duidelijk: geloof in God maakt juist vrij en wie van seculier christen wordt krijgt er perspectieven bij.

Bovendien zou ik minister Schipper willen uitnodigen eens goed om zich heen te kijken. Ik zie daar heel veel seculieren in onvrijheid, niet wetend waar ze heen moeten, wat ze moeten maken van hun leven. En als je de moderne literatuur leest, druipt daar de zinloosheid van het bestaan vanaf, alhoewel ik heden ten dage toch weer een kleine kentering bespeur.

Als hare excellentie overigens de bijzondere scholen wil afschaffen, kan ze alle scholen dicht doen. Want elke school is een bijzondere school. Iedere school heeft een bepaalde kleur of identiteit.

Minister Bussemaker had wat dat betreft betere ideeën. Iedereen voor € 10,- naar het theater. Dan kan de ‘gewone man’ ook wat cultuur snuiven. Ik dacht: misschien kunnen we met belastinggeld andere groepen mensen zover krijgen om eens naar de kerk te gaan. Want straks is die cultuur ‘voltooid verleden tijd’. Namelijk als Christus terugkomt. Dan is ons leven pas echt voltooid. Omdat Hij het heeft volbracht. In de kerk helpen we elkaar daarom de herfst door. Want eens komt de grote zomer.

(Column dr. Bert van Veluw, voorzitter Confessionele Vereniging, in decembernummer van ‘Confessioneel’)