de vrouw van Pontius Pilatus

Pilatus is vroeg uit zijn bed geroepen voor een incident onder dat lastige volk, waarover hij stadhouder en hoogste rechter is. Met frisse tegenzin is hij naar buiten zijn gegaan. Want Joden weigerden ook maar één stap bij een Romein binnen de deur te zetten.

Een groep Joodse leiders komt met een beklaagde aanzetten, die Jezus heet. Ze leggen Hem ten laste, dat hij zegt de Koning der Joden te zijn. Als Pilatus Hem vraagt of dat waar is, krijgt hij als antwoord: u zegt het! Vervolgens brengt men nog andere beschuldigingen tegen Hem in. De verdachte echter zwijgt in alle talen. Waarom? Pilatus snapt er niets van! Tot zijn verbazing krijgt hij geen woord meer uit de beklaagde. Wat moet hij doen? Moet hij die man veroordelen op grond van een beschuldiging, die wordt ingegeven door pure haat? Of moet hij Hem loslaten met de kans, dat hij zelf bij de keizer zal worden aangeklaagd, omdat hij de Koning der Joden vrijuit laat gaan? Ineens krijgt hij een idee. Hij zal de menigte de keus laten tussen Barabbas, die in zijn gevangenis zit en die Jezus. Met Pascha liet hij toch altijd een gevangene lopen. Ze waren nu toch bij elkaar, dus waarom deze zaak niet meteen geregeld? Als ze moesten kiezen tussen die beruchte Bar-Abbas en Jezus, dan kozen ze toch voor de laatste en was hij van de zaak af. Dacht hij.

Boodschap
Precies op dat moment bereikt Pilatus een boodschap van zijn vrouw. Misschien was zij door het rumoer gewekt en had zij het tumult vanuit haar slaapkamer gadegeslagen. Terwijl Pilatus afwacht, wie van de twee door het volk gekozen wordt, laat zijn vrouw hem berichten: “Laat je niet in met die rechtvaardige! Om Hem heb ik namelijk vannacht in een droom veel moeten doorstaan”. (Mattheüs 27: 19)

Droom
Zonder twijfel is Pilatus geschokt geweest. Als kind van zijn tijd hechtte hij zeker geloof aan dromen. De droomster zelf blijft op de achtergrond. Zelfs haar naam horen we niet. Misschien heeft ze nog gemerkt, dat haar mans nachtrust werd verstoord, maar zij kon de diepe en droomloze slaap niet meer vatten. Tussen waken en dromen bleef zij alleen in bed achter. Tot ze geschrokken door een akelige droom wakker schrikt. Wat een akelige droom was dat? Is dit een teken? Maar van wie dan? Man, wees voorzichtig, ik heb zwaar gedroomd van deze rechtvaardige. Pas op! Trek je handen van Hem af!

Afzender en uitwerking
Het heeft altijd iets geheimzinnigs als in een officieel gebeuren de hoofdrolspeler een briefje in de hand gemoffeld krijgt. Wat zou er op staan? Welke uitwerking heeft dat? Van wie komt deze droom? Is het een droom, die God Pilatus’ vrouw heeft ingegeven om Jezus’ onschuld te laten betuigen? Of is het droom van de boze als een ultieme poging om op het laatste moment te proberen Gods verlossingswerk te verijdelen? Met vele uitleggers ben ik van mening, dat God achter deze droom zit. Dat Hij Pilatus’ vrouw als een ongedachte getuige gebruikt om Jezus’ onschuld nogmaals te beklemtonen. Al was het Pilatus’ vrouw bedoeling om Jezus te redden, haar ingrijpen bewerkt juist zijn dood. Want degene, die haar boodschap aan Pilatus’ moest overbrengen, zorgde net voor dat kleine oponthoud, dat nodig was om de overpriesters en de schriftgeleerden de tijd te geven de massa over te halen om Bar-Abbas te kiezen. Hoe Pilatus’ daarna ook nog probeerde om Jezus’ advocaat te zijn, het was te laat. Want het is na die korte onderbreking door toedoen van Pilatus’ vrouw, als voor het eerst het grote woord valt: “aan het kruis met Hem”.

Goed of slecht advies?
Haar droom was zo schokkend, dat zij geschrokken haar man bericht stuurt. Uit ongedachte hoek klinkt het getuigenis over Jezus voor de rechterstoel van Pilatus: deze heeft geen schuld. Het is een getuigenis van een getuige in een proces waarvoor ze niet eens is gedagvaard. Maar het is een gevaarlijke raad, die ze haar man geeft. Bemoei je niet met deze onschuldige! Ik hoor ook eigen belang in haar advies! Als ze echt zo bewogen was met die onschuldige, dan had ze gezegd: bemoei je toch vooral met die rechtvaardige. Voorkom die misdaad. Jij bent de enige die zijn leven kan redden. Ik sta naast je! Wat er ook van komt! Neem die verantwoordelijkheid maar! Nee, ze zegt precies het tegenovergestelde: houd je er buiten! Trek je handen van die Jezus af!

Keus
Wie Jezus ontmoet, komt altijd voor de vraag te staan: kies toch voor Mij! Die keus werd ook van Claudia Procula gevraagd, als ze echt zo geheten heeft tenminste. En van Pilatus. En van u en mij! Jezus onschuld doet een appel op ons om juist alles met Hem te maken willen hebben. Wie Jezus heeft zien lijden als een onschuldige voor de zonden der wereld, die wordt opgeroepen om Jezus Koning over zijn leven te laten zijn. Daarom is het advies van Pilatus’ vrouw verkeerd. Wie haar raad volgt en niets met Jezus te maken wil hebben, begeeft zich op een doodlopende weg. Het beste advies luidt: wil toch alles met Jezus te maken hebben! Beter advies is er niet. Door niemand anders kunnen wij worden gered, want Zijn Naam is de enige onder de hemel gegeven, waardoor een mens behouden kan worden. (Handelingen 4: 12)

Ds. J.F. Tanghé