Preek ds. T.C. Verhoef 5 december

SLIEDRECHT, MARANATHAKERK, 5 december 2021 Tweede zondag van Advent

PREEK OVER:Lukas 1:1-25 Vol verwachting klopt ons hart: Vaders worden kinderen

OVERIGE BIJBELGEDEELTEN: Ex.30:1-10; Jes.9:1, 40:1-11; Mal.4:5 en 6, Heb.9:6-12 en 2Pet.2:16

OM TOE TE PASSEN:
De Here God laat zien Wie Hij is door een onvruchtbaar priestergezin in te schakelen in het Adventsevangelie. Hoewel het Evangelie op ongeloof stuit, gaat God door!

OM OVER NA TE DENKEN:
1.De arts Lukas, waarschijnlijk afkomstig uit Antiochië, is medewerker geweest van Paulus op zijn zendingsreizen. (zie vanaf Hand.16:10, Kol 4:14, 2Tim.4:11 en Filemon 24) Hij schrijft voor een bepaald persoon, Theófilus (letterlijk betekent dit: ‘vriend van God’) en over zijn schouder mogen ook wij meeluisteren. Lukas, zelf een heiden-christen, richt zich op niet-Joden, in de hoop hen meer te leren over de Here Jezus. Eigenlijk is dit Evangelie een evangelisatiemiddel, geschreven met de verwachting dat we hierdoor tot geloof komen en in geloof groeien. De Here is mens geworden om mensen te behouden. In Hem mogen we de genade en barmhartigheid van God leren kennen. Hij is werkelijk op zoek naar verloren mensen, om hen te behouden. (Luk.19:10) De Here Jezus is de Zoon van God (1:35, 3:22), de Koning uit het huis van David (1:32), de Heiland (2:11), de Heiland der wereld (2:31), het Hoofd van de nieuwe mensheid (3:23-28), De Gezondene Gods (4:18). Deze boodschap is ook voor ons betrouwbaar en dus overtuigend genoeg!

2.Lukas deed, net als een moderne historicus, bronnenonderzoek en heeft alles ‘in geregelde orde’ doorverteld. Blijkbaar heeft Lukas veel gehoord van de ooggetuigen (vers 2), maar hij heeft dit ook nog eens nauwkeurig nagegaan.(vers 3) Dat geeft zijn boodschap betrouwbaarheid. Lukas heeft gesproken met de getuigen. Hij weet dus wat er gezegd is door Gabriël tegen Zacharias en ook tegen Maria. Daarbij geeft hij het Evangelie door in een bepaalde ‘orde’, oftewel dit alles is feitelijk, bijvoorbeeld chronologisch, misschien wel in een andere volgorde gebeurd, maar om de boodschap nog duidelijker te maken, hanteert Lukas zijn eigen volgorde. Zo begint Lukas aan een nieuw onderdeel in hoofdstuk 9:51,met het oog op Jeruzalem gericht, de dag van zijn ‘opneming’, oftewel Zijn troonsbestijging, de hemelvaart. Kortom, in dit Evangelie is het thema dat de Here Jezus de Redder van de mensen is, heel concreet (door de genezingen), maar ook nog wezenlijker: eeuwig behoud. (Luk.19:10) De reis van Jezus loopt uit op de vernedering aan het kruis, maar ook de verhoging na Pasen en vooral de troonsbestijging: hemelvaart. Daarom is het zo sprekend dat er letterlijk staat in vers 3: van boven af. (Zie ook Joh.3:3; Openb.21:2) Zo wordt dit Evangelie steeds duidelijker en overtuigender een bericht, van Boven vandaan, gericht op ons.

3.Het Evangelie begint met een onvruchtbaar priestergezin, vrome mensen maar zonder toekomst, want er was geen kind. Misschien was heel Israël van toen wel als zodanig te typeren: vroom, maar zonder toekomst. En eigenlijk is het ook zo begonnen met dat oude stel, Abraham en Sara, vroom, maar zonder toekomst, of toch wel? Zacharias (Zijn naam betekent: God gedenkt) behoort tot een van de 24 klassen van priesters, namelijk die van Abía (letterlijk: God is Vader). Dit is veelzeggend, want deze Abía wordt genoemd in het boek Kronieken (in de Hebreeuwse TeNaCh het laatste boek), met de priester Zacharia die een profeet blijkt te zijn. (2Kron.24:20-21) Deze priester-profeet wordt gedood in het voorhof van de tempel, ja zelfs bij het altaar in het huis van God (Luk.11:51), dus de plaats waar de nieuwe Zacharias nu staat. De lijn van het Oude Testament wordt hier dus op een bijzonder mooie manier overgenomen: God gaat door. Hij gedenkt werkelijk! Hij doet wat Hij heeft beloofd! Zijn vrouw heet Elisabeth (zij is vernoemd naar de vrouw van Aäron (Ex.6:2) en was zeer waarschijnlijk zelf de dochter van een priester. Haar naam betekent: God is mijn eed). Zij worden ‘rechtvaardig en onberispelijk’(net als Noach, Gen.6:7 en 7:1) genoemd en dit zijn dus mensen die hun leven toegewijd hebben aan de Here God. Zij zijn dus eigenlijk allebei priesters, hun hele leven door. Maar opnieuw is er sprake van onvruchtbaarheid aan het begin van een nieuwe tijd, net als bij Sara (Gen.15:2 en 16:2, Rebekka (Gen.25:21, Rachel (Gen.29:31) en ook Hanna (1Sam.1:5). Kinderloosheid was in die tijd een smaad en mogelijk zelfs een oordeel van God. (Jer.22:30) Tegelijk wordt zo het ingrijpen van God Zelf dubbel en dwars duidelijk: Hij is de Levendmakende God.

4.De onvruchtbaarheid is in een definitief stadium terechtgekomen, vanwege hun hoge leeftijd. Toch is er ook licht in deze donkere tijd: Zacharias mag Gods tempel binnengaan om het reukoffer te brengen. Dit was een zeer bijzondere gebeurtenis en zal als een geschenk van God Zelf zijn ervaren. Dit overkwam lang niet elke priester en waarschijnlijk heeft Zacharias dit zelf ook nooit eerder meegemaakt. Hij beleeft dus dé dag van zijn priesterleven en mag, alsof hij de hogepriester zelf is, voor het volk offeren. Hij mag ‘binnengaan’, oftewel het heilgeheim betreden, voor het aangezicht van God komen, namens het volk, om voor het volk te offeren.

5.Eigenlijk wordt met dit eerste verhaal al duidelijk hoe Lukas een ooggetuigenverslag maakt. Het lijkt net alsof je met Zacharias samen in het Heilige bent, het deel van de tempel, waar alleen de priesters mogen komen. Het reukoffer is een offer van kostbare specerijen, dat tweemaal per dag, ’s ochtends en in de namiddag, op het gouden reukofferaltaar in het heilige wordt gebracht (Zie Num.16:7). Enerzijds wordt de priester door de heerlijk geurende lucht beveiligd tegen de ontzagwekkende heiligheid van de Here, anderzijds is de reuk een voorbeeld van het geurend gebed van Gods volk naar de Here toe. Zoals de rook opstijgt naar boven, zo zeker zullen onze gebeden God bereiken.(Ex.30, Ps.141:2, Openb. 5:8 en 8:3 en 4)

6.Er was veel volk buiten in de voorhof voor de tempel. Waarschijnlijk gaat het hier om de middagdienst. (Zie ook Hand.3:1) Het volk is in gebed, buiten, en binnen is Zacharias aan het offeren. Hij is onzichtbaar voor het volk, maar wel zichtbaar voor God. Op dat moment, daar binnen in het Heilige van de tempel, verschijnt hem een engel. De engel staat aan de rechterzijde van het reukofferaltaar, oftewel aan de Zuidzijde, de kant van het Heilige der Heilige. Zacharias reageert net als Daniël op de verschijning: met vrees en beven (Dan.7:28)

7.Je hoeft niet bang te zijn voor God.365 keer staat dit in de bijbel, zodat we elke dag weten hoe we met God mogen omgaan. Niet in angst, maar met verwachting, met vertrouwen, wat er ook gebeurt. En door wat er nu gaat komen hoef je ook nooit meer bang te zijn, want God komt onze geschiedenis binnen als een Rechter Die redt.

8.Het gebed van Zacharias (en van Elisabeth, misschien wel jaren van gebed!!) is verhoord. God geeft op Zijn tijd, maar wel wat wij nodig hebben. Hij gaat wonderen doen. In deze heilstijd gaat het grote wonder van de geboorte van Gods Zoon gepaard met andere wonderen. Er is een voorloper, een verkondiger vooraf, zodat wij ons kunnen voorbereiden.

9.Advent is een periode van voorbereiding, van zelfonderzoek, van verootmoediging, van vreugde door de donkerheid heen. Zo ben je voorbereid op de komst van de Here, zo kun je Zijn geschenk ontvangen. De naam van het kind zal zijn: Johannes, dat letterlijk betekent: God is genade, oftewel genadegeschenk van God.

10.Vreugde en blijdschap zijn woorden die over elkaar heen lijken te vallen. Deze nieuwe tijd is een tijd van vreugde. Er komt leven in een wereld die anders op de dood zou uitlopen. Dat geldt ook voor ons leven. Zonder de Here Jezus leven we zonder hoop en lopen we uit op de dood. Advent is de periode van inkeer van verwachting, van gegronde verwachting, van gegarandeerde hoop: hoop op Christus, de Heiland, ook mijn Zaligmaker!!

11.Johannes zal een Nazireeër zijn (Num.6:3 en 4, Richt.13:5) Hij zal dus een priester zijn, zijn hele leven lang. (Lev.10:9-11) Hij zal vervuld zijn met de Heilige Geest. (1:41, 67, 80 en Hand.2:4) Blijkbaar wordt de komst van de Here Jezus voorafgegaan door een ‘klein Pinksteren’. Deze vervulling met de Geest heeft het grote gevolg dat er kinderen van Israël zullen bekeerd worden. Bekering is afkeer van zonde en zondige dingen en toewijding naar God. Het gaat om kennis van zonde en schuld maar vooral om de verwondering over de genade!! God wil ook mijn God zijn. Hij heeft ook mij op het oog. Hij houdt ook van Mij. Het mooiste cadeau wat ik in mijn leven heb gekregen komt van de Here God. Johannes zal de voorloper zijn, voor de Messias uitgaan, zodat de wereld Hem staat op te wachten, zodat de wereld klaar is voor Zijn komst.

12.De komst van Johannes betekent dat de harten van de vaders terugkeren tot de kinderen. Letterlijk staat er: de vaders worden in hun hart weer kinderen, oftewel gaan geloven als een kind! (Luk.18:17) Zacharias doet zijn naam oneer aan. Hij vraagt naar een garantie. Hoe weet ik dit zeker? Kom eens op met bewijzen, want bij mij moet je met meer dan een woord aankomen. Volwassenen willen nog wel eens discussiëren en analyseren, terwijl kinderen het al lang hebben gegrepen: Gods genade mag je ontvangen als een kind! Door het geloof verandert ongehoorzaamheid in gehoorzaamheid, voorzichtigheid, wijsheid, de gezindheid van rechtvaardigen.
13.’Gabriël’ is de naam van de engel. Hij mag weer met een groot bericht komen.(Dan.12) Wat Daniël in het verborgene gehoord heeft en het nauwelijks begreep (Dan.12:8), wordt nu klinkklare werkelijkheid: De Redder van de wereld komt eraan. Hij is de Zoon des mensen die ons zal verlossen, om ons als Gods kinderen aan te nemen. Gabriël gebruikt het bijzondere woord ‘evangeliseren’(vers19),oftewel een zeer verblijdende boodschap vertellen, maar blijkbaar kun je zelfs een blij makende boodschap in ongeloof naast je neerleggen.

14.Zacharias ontvangt een straf. Hij mag niet meer spreken totdat zeker wordt dat God Zijn Woord houdt. De priester was zo dom dat hij het Woord van God niet geloofde, zodat hij minstens negen maanden stom zal zijn. Hij mag aan deze profetie geen eigen woorden toevoegen. Hij kan alleen nog maar wenken, maar uit de gebarentaal begrijpt het volk al dat hij een gezicht heeft gezien, een visioen. Nu gaat de Here Zelf spreken, met daden. Hij komt eraan om de wereld te bevrijden en mij erbij!

15.Thuisgekomen werd het kind in geloof ontvangen. Daarna verborg Elisabeth het wonder (net als Ex.2:2!), want waarschijnlijk zullen de buren en dorpsgenoten nog ongeloviger als Zacharias reageren. Na vijf maanden wordt het zichtbaar en komt Elisabeth er voor uit: God heeft grote dingen gedaan. Hij neemt de smaad weg, Hij bevrijdt van zonde en zorgen. Hij redt en Hij herstelt wat stuk is gegaan. (Zie ook Gen.30:23) Wat een God, Die zo door mensen wil werken!!

OM OVER DOOR TE PRATEN:
1.Wat sprak jou vooral aan en waarom?
2.Wat vind je ervan dat het Nieuwe Testament zo voortbouwt op het Oude Testament? 3.Wat doe je om je voor te bereiden op de komst van de Here?
4.Hoe verklaar je het thema (Zie ook Lukas 18:17) en hoe doe je dit (worden als een kind)?