Want Hij is onze vrede. (Efeze 2: 14a).
Gelukkig zijn de vredestichters. (Matteüs 5: 9a).

Vrede lijkt weer verder weg dan ooit. Deze week bleek dat de militaire uitgaven wereldwijd tot een recordhoogte zijn gestegen. Tal van conflicten en brandhaarden in de wereld zijn er de oorzaak van en de wapenwedloop lijkt niet te stoppen.

Theoloog Stefan Paas noemt in zijn boek Vrede op aarde het Bijbelse begrip ‘vrede’, ‘shalom’ als kernwoord dat alle aspecten bestrijkt van de christelijke heilsleer. Het is meer dan de afwezigheid van oorlog en zou ook vertaald kunnen worden met ‘harmonie’. Het gaat over veiligheid, over fysiek, mentaal en sociaal welbevinden, over goed samen-leven, over bloei. Iemand omschreef shalom als ‘een leven dat aan alle kanten klopt’.

Het boek van Paas bevat veel dat het overwegen waard is, al had het wellicht ook wat compacter kunnen worden opgeschreven. Graag deel ik een paar citaten, die ons denkstof aanreiken in een tijd waarin shalom wereldwijd én heel lokaal niet vanzelfsprekend is.

‘Gods missie is gericht op shalom, op een schepping die volledig en harmonisch tot bloei gekomen is. Dit kan alleen gebeuren in gemeenschappelijkheid, langs de weg van recht en gericht op verzoening. In die missie worden mensen betrokken als verbondpartners van God. Heil en redding houden in dat wij onze plaats vinden als verbondspartners, als vredestichters van de schepping. Alles wat wij ondergaan, elke verandering die wij doormaken en alles wat we mogen doen op de weg naar de vrede van God, is deel van Gods shalom. Alles in ons en om ons heen dat zich daartegen verzet en de realisering van de vrede in de weg staat, komt voor uit onze zonde, hopeloosheid en verlorenheid – die van onszelf of die van de machten die Gods schepping belagen.’ (p. 366).

‘Bij de apostel Paulus staat ‘vrede’ zo centraal dat het gerust als de sleutel van zijn theologie kan worden gezien. (…) Nieuwtestamenticus Michael Gorman schreef een reeks kloeke boeken over Paulus’ theologie, maar hij kan ze allemaal in één zin samenvatten: de mensheid ‘heeft radicale transformatie nodig door een vredestichtende God, zodat de mensheid Gods vreedzame beeld kan weerspiegelen.’ De radicale verbondstrouw van Jezus heeft ‘project shalom’ vernieuwd en bezield met hoop.

Zijn opwekking uit de doden heeft de deur geopend naar de toekomst: deze weg van Jezus, zijn totale zelfovergave, is het toekomstbestendige patroon voor ons leven en voor de kosmos.’ (p.374-375).‘ Wat betekent het om hier en nu in het nieuwe partnerschap met God te leven? (…) Kort en goed: we zijn ‘in Christus’ als we leven in gemeenschappen van vrede: gemeenschappen die zich toeleggen op gerechtigheid, naastenliefde en harmonie met de schepping. Een ander woord voor zulke gemeenschappen is ‘kerk’. (p.379).

‘Onder dit ‘uiteindelijk’ moet een dikke streep gezet worden, want hier en nu is er van die vrede vaak niet veel te zien.

Maar juist wanneer we vanuit de toekomst van shalom kijken, zien we mosterdzaadjes van harmonie.’ (p.381).Laten we ook in Sliedrecht goed om ons heenkijken naar dit soort zaadjes en zelf ook vredestichters zijn.

‘Geef vrede, Heer, geef vrede, Gij die de vrede zijt,
die voor ons hebt geleden, gestreden onze strijd,
opdat wij zouden leven bevrijd van angst en pijn,
de mensen blijdschap geven en vredestichters zijn.’

(Gezang 1010:3)

Ds. Michiel Vastenhout