Eind van deze maand starten de catechisaties weer. In alle vier wijken. De ‘gewone’ en de ‘bijzondere’, de belijdenisgroep. In de wijken 1 en 2 kennen we al jaren de huiscatechese. Onder leiding van telkens twee gemeenteleden wordt met jongeren, vooral in de leeftijdsgroep van 12 tot en met 18 jaar, over de kernpunten van het christelijke geloof gesproken. De vorm van huiscatechese is een tamelijk recent verschijnsel. Het concept is indertijd ontwikkeld binnen de Gereformeerde Kerk van Ermelo. Van hieruit heeft het een landelijke verspreiding gekregen. En het moet gezegd: het heeft zegenrijk gewerkt. In een huiselijke setting, in kleiner verband, kunnen de gesprekken heel persoonlijk worden. De jongeren in hun vreugden en moeiten worden werkelijk gezién. Het leven wordt in verbinding gebracht met de Heer, die zich in zijn Woord heeft laten kennen.
Modern verschijnsel
Catechisatie zoals wij die kennen is eigenlijk een vrij modern verschijnsel. Dit geldt niet alleen de huiscatechese maar ook de groepscatechese in een van de lokalen van het kerkgebouw. De kerkelijke inwijding van jongeren in de geheimenissen van het geloof is niet veel langer dan een eeuw oud. De belijdeniscatechisatie vormt hierop een uitzondering.Vond men het vroeger dan niet nodig? Eigenlijk niet. Waarom niet? Omdat men meende dat de school hierin een belangrijke taak had. Deze was in eerste instantie weggelegd voor de openbare school. Die had tot het midden van de 19de eeuw een min of meer christelijk gehalte. Toen dit via wetswijziging veranderd werd, sloegen ouders de handen ineen om christelijk onderwijs gestalte te geven. Aan deze ontwikkeling danken we de christelijke scholen. Ouders begeren christelijk onderwijs voor hun kinderen. Dat heeft met alle leervakken te maken. Niet in de laatste plaats met de inwijding in het christelijk geloof door bijbellezing, verhalen vertellen, bidden, zingen, collecte voor de zending. Dit is in lijn met de doopgelofte, waarin ouders plechtig verklaren hun kinderen ‘te doen onderwijzen in de waarheid van God’.
Oude wortels
Aan de belofte van het ‘doen onderwijzen’ gaat die van het zelf onderwijzen vooraf. De inwijding in de geheimenissen van het geloof is primair de taak van de ouders zelf. Dat is huiscatechese in de eigenlijke zin! Hierover spreken zowel het Oude als het Nieuwe Testament. In de woorden die elke vrome Jood dagelijks reciteert en die vaak in de zondagmorgendiensten te beluisteren zijn: ‘Prent ze uw kinderen in en spreek er steeds over, thuis en onderweg, als u naar bed gaat en als u opstaat’(Deuteronomium 6: 7). De apostel Paulus bevindt zich helemaal in lijn hiermee als hij aan de Efeziërs schrijft (6: 4): ‘Maak uw kinderen niet verbitterd, maar vorm en vermaan hen, zodat u zo opvoedt zoals de Heer dat wil’. Huiscatechese is dus primair iets van het eigen gezin. Als het daar niet begint…
Bezinningstraject
Maar hoe geef je dan deze huiscatechese gestalte? Hoe doe je het in deze tijd? Hoe kunnen gezin, school en kerk elkaar versterken? Binnenkort start in wijk 1 en 2 een bezinningstraject met assistentie van de HGJB. We willen het vele mooie dat er in de gemeente is, versterken. Hiernaast lacunes opsporen. Vooral verbinding tussen de verschillende onderdelen aanbrengen. Laat dit project een zaak van de hele gemeente zijn. Kinderen en jongeren zijn immers niet de kerk van morgen, maar deel van de kerk van vandaag, medeleden van het lichaam van Christus.
G.J. Mink